Гісторыя свята Масленіца сыходзіць сваімі каранямі глыбока ў старажытнасць. Масленіца — славянскае свята, якое дасталося нам у спадчыну ад язычнікаў і таксама захавалася пасля прыняцця хрысціянства. Гэта заўсёды было самае вясёлае і любімае народнае гулянне. Гэта вясёлыя праводзіны зімы, азораныя радасным чаканнем блізкага цяпла, вясновага абнаўлення прыроды.
Увесь масленічны тыдзень дзяліўся на два перыяду: Вузкая Масленіца і Шырокая Масленіца. Вузкая Масленіца — першыя тры дні: панядзелак, аўторак і серада, а Шырокая Масленіца — гэта апошнія чатыры дні: чацвер, пятніца, субота і нядзеля.
Масленічныя абрады перайшлі з Аўласа, у якога «і барада ў алеі». У Беларусі захавалася прымаўка: «На Аўласа бяры каўшом масла». На кожны дзень масленічнага тыдня існавалі свае абрады.
Панядзелак — сустрэча Масленіцы. Менавіта ў гэты дзень настаўнікі 2-х класаў: Капшыцкая Н. А., Слабко С. Л., Базылева Г. У. і Плятнёва В. А. арганізавалі для вучняў свята, якое адбылося ў вёсцы Палыкавічы. Не паспелі дзеці выйсці з аўтобуса, як іх падхапілі вясёлыя Скамарохі. Якіх толькі гульняў тут не было: і перацягванне канату, і разнастайныя пацехі, гучалі масленічныя абрадавыя песні.
Потым вучні пачалі заклікаць Вясну, якая, з’явіўшыся, увесь час заставалася з дзецьмі і дапамагала Скамарохам весяліць маленькіх удзельнікаў свята.
З дахрысціянскіх часоў і на працягу некалькіх стагоддзяў у беларусаў захаваўся звычай паліць вогнішчы, а ў іх знішчаць зношаную вопратку, стары абутак, адзенне хворых і розныя непатрэбныя рэчы.
А на Масленіцу на вогнішчы спальвалі толькі пудзіла Масленіцы. Вогнішча абавязкова разводзілі на «горцы», попел раскідвалі па палях.
Вось і ў заканчэнні гэтага свята Скамарохі запалілі пудзіла, а дзеці, загадаў пажаданне, глядзелі на вогнішча ва ўсе вочы.
Людзі гналі зіму, смяяліся:«Пралілі масліцам на дарогі, вынось, Зіма, ногі!».
Ой, ты, Масленіца, падманшчыца!
Падманула, правяла,
Нагуляцца не дала!
Сыходзь, Зіма, да сну,
Дасылай Вясну!
Бывай, Масленіца!
Настаўніца пачатковых класаў Плятнёва В. А.
|